สมองของเรากำลังเปลี่ยนแปลงให้เข้ากับระเบียบของโลกใหม่ที่คนต้องคิดอย่างรวดเร็ว; เด็กๆ โตขึ้นมากับสมองที่พร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงนั้น สำหรับผู้สูงวัย การฝึกสมองสามารถช่วยให้ท่านไล่ตามทันได้
อินเทอร์เน็ตอาจเปลี่ยนแปลงสมองของเราได้อย่างไร
เนื่องจากมันเป็นเรื่องธรรมดาที่เด็กจะเติบโตขึ้นมาท่ามกลางสื่อและข้อมูลที่มาจากทุกสารทิศ ไม่น่าแปลกใจเลยที่ผลจากงานวิจัยแสดงให้เห็นว่าสมองของเด็กได้ปรับและพัฒนาให้คิดจากเรื่องหนึ่งไปอีกเรื่อง สลับไปมาด้วย ‘ความเสียหาย’ ที่น้อยกว่าผู้ใหญ่ทั่วไป ความเสียหายที่ว่านี้หมายถึงค่าการสลับงานไปมาที่ส่งผลต่อผลงาน
พูดอีกอย่างคือ คุณเคยเช็คอีเมล์ของคุณในขณะกำลังคุยโทรศัพท์ และอยู่ๆ คุณก็สังเกตพบว่า คุณพลาดข้อความบางส่วนของการสนทนาที่คุณคิดว่ากำลังฟังอยู่ไปไหม? หรือขณะที่คุณเริ่มค้นหาบางอย่างบนอินเทอร์เน็ตอยู่ ก็มีป๊อปอัป โฆษณา หรือลิงก์ที่เตือนเรื่องงานที่คุณต้องทำโผล่ขึ้นมา เมื่อเวลาผ่านไปครึ่งชั่วโมงคุณก็พบว่า คุณยังทำอะไรไม่สำเร็จสักอย่าง เป็นต้น
นักจิตวิทยาที่ศึกษาว่าเกิดอะไรขึ้นกับกระบวนการรับรู้ (กระบวนการทางจิต) เมื่อเราพยายามทำหลายอย่างในเวลาเดียวกัน พบว่าจิตและสมองไม่ได้ถูกออกแบบมาสำหรับการทำงานหนักๆ หลายอย่างในเวลาเดียวกัน
พวกเขากล่าวว่านักจิตวิทยาชอบที่จะเปรียบงานนั้นกับ “การออกแบบท่าเต้นหรือการควบคุมการจราจรทางอากาศ…ในงานประเภทนี้และงานอื่นๆ ภาวะเครียดทางจิตอาจส่งผลให้เกิดความเสียหายได้”
ยังพบอีกว่าการทำหลายอย่างในเวลาเดียวกัน (Multitasking) ทำให้ฮอร์โมนความเครียดคอร์ติซอลและฮอร์โมนสู้หรือหนีอย่างอะดรีนาลีนผลิตเพิ่มขึ้นและไปกระตุ้นสมองมากเกินไป ทำให้สมองเบลอหรือ ความคิดสับสนปนเป นักประสาทวิทยา ดร. แดเนียล เลวิทิน กล่าว
จริงๆ แล้วชีวิตสมัยใหม่ทำให้เราต้องทำหลายอย่างในเวลาเดียวกัน
เทคโนโลยีบีบบังคับให้เราต้องทำหลายอย่างในเวลาเดียวกัน ในอดีต เมื่อคุณออกจากบ้านหรือสำนักงานแล้วขาดการติดต่อก็เป็นเรื่องปกติ แต่ตอนนี้เรามีอุปกรณ์เล็กๆ ที่ช่วยให้ผู้คนสามารถติดต่อเราได้ไม่ว่าจะอยู่ที่ใหน
อุปกรณ์เล็กๆ เครื่องเดียวกันนี้ยังมีเกม โซเชียลมีเดีย หนังสือ รวมอยู่ในนั้นด้วย และยังเป็นศูนย์บัญชาการงานอื่นๆ อีกหลายอย่างที่เราทำได้ด้วยตัวเอง (จำได้ไหมว่าเมื่อก่อนการจองทัวร์ท่องเที่ยวต้องผ่านเอเย่นต์ทัวร์ และต้องทำธุรกรรมทางการเงินในธนาคารตามสาขา?)
การเข้าสู่โหมดที่ต้องทำหลายอย่างในเวลาเดียวกันนั้นเป็นเรื่องสนุกและเข้าถึงได้ง่ายเมื่องานนั้นไม่ใช่ ""งานสำคัญ”
ดร. เลวิทิน อธิบายการทำงานแบบที่ต้องทำหลายอย่างในเวลาเดียวกันทางเทคโนโลยีทำให้เกิดวงจรเสพติด Dopamine (สารสื่อประสาทที่ช่วยส่งสัญญาณภายในสมอง) กลายเป็นการให้รางวัลที่สมองวอกแวกและมองหาสิ่งเร้าจากภายนอกตลอดเวลา เขากล่าวว่า ปัญหายิ่งเพิ่มขึ้นอีกเมื่อสมองส่วนหน้า (pre-frontal cortex) ที่โน้มเอียงไปทางชอบของแปลกใหม่ - มันก็เหมือนเป็นเด็กที่ตื่นเต้นหรือลูกหมาที่ระริกระรี้กับของใหม่แวววาว
ดังนั้นเมื่อเราเช็คโทรศัพท์ของเราและเจอ – ข่าวสารใหม่ๆ ข้อความ หรืออีเมล์ สารในระบบประสาทส่วนกลางภายในกายเราก็จะพุ่งขึ้นมา (Endogenous Opioids) ซึ่งจะยิ่งทำให้เราห่างจากงานที่ทำขึ้นไปอีก
ข่าวดีก็คือ การฝึกสมองสามารถช่วยได้
เมื่อคิดถึงชีวิตสมัยใหม่ การทำงานหลายอย่างในเวลาเดียวกันคงจะไม่หายไปไหน เราจึงต้องหาวิธีลดความเสียหายของการทำงานแบบหลายอย่างในเวลาเดียวกัน- แม้ผู้ใช้เทคโนโลยีที่ระมัดระวังแล้วบางครั้งก็ยังพลาดได้
จนถึงตอนนี้ นักวิจัยเพิ่งทำการวิเคราะห์ผลของการทำงานสลับกันไปมากับคนกลุ่มใหญ่หลากอายุ และดูว่าผู้สูงอายุสามารถฝึกสมองของพวกเขาเพื่อลดความเสียหายของการทำงานหลายอย่างในเวลาเดียวกันให้ได้เท่ากับกลุ่มที่อายุน้อยกว่าได้หรือไม่ ผลที่พวกเขาพบทำให้ใจชื้นขึ้น
จากชุดข้อมูลขนาดใหญ่จาก Lumosity แพลตฟอร์มออนไลน์ด้านการฝึกกระบวนการรับรู้ที่เป็นที่นิยม พบว่า “หากมีการฝึกฝนอย่างจริงจัง ผู้สูงอายุสามารถทำงานดีพอๆ กับคนอายุน้อยที่ฝึกฝนน้อยกว่า”
ที่น่าสนใจก็คือ ในขณะที่การฝึกฝนระยะยาวช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานในทุกกลุ่มอายุ มันกลับเห็นผลในกลุ่มผู้สูงอายุมากกว่า และยังสามารถช่วยให้ผู้สูงอายุบางคนทำงานได้ดีพอๆ คนที่อายุน้อยกว่าที่ฝึกฝนน้อยกว่า โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในเรื่องความเร็วในการเรียกสมาธิกลับมาจดจ่อกับงานที่เพิ่งสลับมาทำ
การวิจัยศึกษาการสลับเปลี่ยนงานในกลุ่มตัวอย่างที่แตกต่างกันชัดเจนสามกลุ่มที่ฝึกด้วย Lumosity - ซึ่งเป็นกลุ่มตัวอย่างของผู้ใหญ่ช่วงอายุกว้างที่ฝึกฝนคนละมากกว่า 60 ครั้ง กลุ่มตัวอย่างของผู้ใช้งานมากที่สุดที่ฝึกฝนเป็นพัน ๆ ครั้ง และกลุ่มตัวอย่างที่เป็นผู้สูงวัยที่ฝึกมาแล้วอย่างน้อย 1,000 ครั้ง
การฝึกสมองอาจช่วยให้กระบวนการรับรู้กระฉับกระเฉงขึ้น
ส่วนหนึ่งของการศึกษานี้ คือการพิจารณารวมถึงว่า การฝึกฝน หรือจำนวนครั้งที่ใช้เกม ส่งผลกับผู้คนในวัยต่างๆ อย่างไร หลายครั้งพบว่าผู้สูงอายุทำงานได้ดีกว่าผู้ที่อายุน้อยกว่าที่ได้รับการฝึกฝนพอๆ กัน หรือน้อยกว่า
จำนวนครั้งของการฝึกฝนที่ทำให้เกิดผลดังล่าวได้นั้นจะเพิ่มขึ้น เมื่อช่วงอายุของกลุ่มตัวอย่างที่นำมาเปรียบเทียบมีความต่างกันมาก จำนวนครั้งที่ผู้สูงอายุจำเป็นต้องฝึกฝนเพิ่มเติมเพื่อให้ได้ประสิทธิภาพเทียบเท่ากลุ่มที่อายุน้อยกว่านั้น จะลดลงด้วยหากความแตกต่างของอายุระหว่างกลุ่มตัวอย่างแคบลง
โดยรวมแล้ว ขณะที่ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า เราสามารถปรับปรุงประสิทธิภาพของการทำงานสลับกันไปมาในทุกช่วงอายุด้วยการฝึกฝน แต่การศึกษาเกี่ยวกับการฝึกกระบวนการเรียนรู้ได้แสดงให้เห็นว่า “ประสิทธิภาพในการทำงานในแต่ละงาน – การฝึกฝนสลับสับเปลี่ยนงานด้วยตนเองอย่างจริงจัง สามารถมีส่วนลดผลของอายุที่มีต่อกระบวนการสลับงานได้”
กล่าวโดยย่อ หากคุณต้องการช่วยให้สมองของคุณมีความเท่าทันกับวิธีการทำงานในศตวรรษที่ 21 ขณะที่คุณอายุมากขึ้น เกมฝึกสมองเช่น Lumosity อาจเป็นตัวช่วยให้คุณได้
เข้าสู่ระบบ
;void(0);)
;void(0);)
