การออกกำลังกายแบบออกแรงมากๆ อาจเป็นที่นิยม แต่ก็อาจจะทำได้ยากหากคุณเป็นโรคข้อเสื่อม นักสรีรศาสตร์ แอนดรูว์ เคท จะชี้ให้เห็นว่า ไทเก๊ก หรือ ไทชิ (Tai Chi) จะช่วยบำรุงข้อต่อของคุณได้อย่างไร
อะไรคือมวยไทเก๊ก?
มวยไท่เก๊กเป็นศิลปะการต่อสู้โบราณแขนงหนึ่งที่เน้นการเคลื่อนไหวที่ช้าแต่ไหลลื่นเป็นวงกลมและเป็นระบบ
บ้างก็ว่ามวยไทเก๊กนั้นเป็นการฝึกสมาธิในแบบการเคลื่อนไหวอย่างช้าๆ การรำมวยไทเก๊กนั้นพิสูจน์ให้เห็นได้ว่า มีคุณประโยชน์ทั้งด้านกายภาพและจิตวิทยา มวยไทเก๊กจะทำให้ผู้ฝึกได้หายใจลึกๆ สร้างความสัมพันธ์ระหว่างร่างกายและจิตใจ ซึ่งอาจช่วยผ่อนคลายความเครียดได้
สำหรับผู้ที่เป็นโรคข้อเสื่อม การเคลื่อนไหวให้ช้าลงจะทำให้ข้อต่อนั้นมีความมั่นคง ขณะเดียวกันก็ออกกำลังกล้ามเนื้อโดยไม่ต้องออกแรงมากหรือไม่ได้ออกแรงเลย เรียกได้ว่าเป็นการออกกำลังกายที่ “ไม่ต้องเปลืองแรงแต่ได้ประโยชน์มาก”
ไทเก๊กและโรคข้อเสื่อม
มีหลักฐานว่าการฝึกมวยไทเก๊กนั้นมีคุณประโยชน์หลายประการสำหรับผู้เป็นโรคข้อเสื่อม อาทิ:
• เสริมความแข็งแรงและความยืดหยุ่น
• เสริมความสมดุลของร่างกาย
• ช่วยการทำงานของกล้ามเนื้อที่ใช้เคลื่อนไหว
• คลายการปวดข้อ
• ส่งเสริมคุณภาพชีวิต
• ลดความฝืดของข้อต่อ
งานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร Asian Nursing Research ได้สำรวจถึงผลกระทบระยะยาวที่มวยไทเก๊กนั้นมีต่อสุขภาพกายและคุณภาพชีวิต
กลุ่มตัวอย่างในงานวิจัยประกอบด้วยผู้ใหญ่ 30 คนที่เป็นโรคไขข้อเสื่อม แต่ละคนจะรำมวยไทเก๊กเป็นเวลา 3 ครั้งต่อสัปดาห์เป็นระยะเวลา 2 ปี โดยแต่ละคนจะได้รับการประเมินอย่างสม่ำเสมอโดยวัดคุณภาพชีวิตด้วยเกณฑ์ต่างๆ อาทิ การทำงานของร่างกาย ความปวดเมื่อย กำลังวังชาและสุขภาพจิต
ผู้วิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างนั้นมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด โดยเฉพาะในด้านการรับรู้เกี่ยวกับการทำงานของร่างกาย การเข้าสังคม และขีดจำกัดบทบาทของร่างกาย ผู้ทำวิจัยระบุไว้ว่า จำเป็นที่จะต้องวิจัยเพิ่มเติมในส่วนนี้ แต่ก็เห็นได้ว่าคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นนั้นนับว่าเป็นสัญญาณที่ดี
วิธีฝึกมวยไทเก๊ก
ฝึกอย่างสม่ำเสมอ
รายงานแสดงให้เห็นว่า เมื่อคนที่เคยฝึกมวยไทเก๊กแล้วเลิกฝึก เขาจะเสียคุณประโยชน์ที่มีอยู่ไปด้วย ดังนั้น จึงจำเป็นจะต้องฝึกอย่างสม่ำเสมอเพื่อให้ได้ประโยชน์มากที่สุด
เป้าหมายคือ เราต้องทำให้การฝึกมวยไทเก๊กเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต โดยทำเป็นเวลา 2 - 3 ครั้งต่อสัปดาห์ กลุ่มตัวอย่างในงานวิจัยข้างต้นที่ร่วมรำมวยไทเก๊กเป็นเวลาประมาณ 50 นาที ตั้งแต่ขั้นตอนการเตรียมอบอุ่นร่างกาย ออกกำลังกาย 12 กระบวนท่า การทำให้ร่างกายเย็นลง และการยืดเส้นยืดสาย
ทั้งนี้การรำแบบสั้นๆ ตั้งแต่ 5 - 10 นาทีนั้น ก็ยังช่วยเสริมสร้างความมั่นใจและทักษะต่างๆ ได้ด้วย
จงอดทน
งานวิจัยพบว่า มีปัญหาและอุปสรรคต่างๆ ในการฝึกมวยไท่เก๊กในระยะแรกๆ โดยจะต้องใช้เวลาในการพัฒนาทักษะต่างๆ เพื่อให้รำมวยไทเก๊กได้อย่างมีประสิทธิภาพและคุ้นเคยกับรูปแบบกระบวนท่า
ทั้งนี้อาจต้องใช้เวลาอย่างน้อย 4 เดือน เพื่อที่ผู้ฝึกจะสามารถพัฒนาทักษะมวยไท่เก๊กได้ถึงระดับปานกลาง แต่ความพยายามนั้นคุ้มค่า โดยในงานวิจัยข้างต้นชี้ว่าคุณประโยชน์บางประการนั้นจะสั่งสมและเพิ่มพูนขึ้นเมื่อเข้าสู่ปีที่สองหลังจากการฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอ
ทำให้สนุก
เมื่อคุณรู้สึกปวดและทุกข์ทนกับโรคข้อเสื่อมนั้น จะเป็นการดีกว่าไหมหากเรามาออกกำลังกายในเชิงรุกและสุขใจกับความสำเร็จที่ได้จากการเรียนรู้ทักษะและกระบวนท่าใหม่ๆ ผ่อนคลายกับการอยู่นอกบ้านและได้ฝึกมวยไทเก๊ก เป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มและสนุกสนานกับการฝึกฝนพัฒนาทักษะและความเชี่ยวชาญไปด้วยกัน